Aquarelpapier opspannen

Bij aquarelleren of waterverven heb je water nodig. Water lost de verf op en verdunt het tot schildermassa. Maar water zorgt ook  dat het papier gaat uitzetten. Dat is lastig bij het aquarel verven. Daarom spannen we het papier op.

Opspannen kan op verschillende manieren.

1. Voorgespannen papier, dat wordt verkocht in bloks.
2.  Met behulp van een papierspanner, dit wordt in Nederland niet veel gebruikt, dus dat sla ik over,
3. Droog papier vastplakken met crepeband (schilderstape) kan alleen met zwaar papier (meer dan 450 grams) of met lichtere soorten als je heel droog werkt
4. Nat opspannen op een plank

Ik laat jullie het nat opspannen zien op een plank.

Stap 1. Wat heb je nodig

Zorg dat je  spullen klaar  liggen op een plat oppervlak dat nat mag worden.

- Een spons en een bakje met water;
- Een plank waar je papier op komt te zitten (een slag groter dan het papier zelf zodat het plakband er ruim op kan worden geplakt).
- Aquarelpapier;
- Papieren plakband.

Papieren plakband wordt in verschillende breedtes en kwaliteit verkocht.

Bewaar het plakband in een plastic zakje. Waterdruppels maken het plakband onbruikbaar!
 

Stap 2. Papier natmaken

Raak het papier zo min mogelijk met je handen aan want je handen zijn vettig.

Met de natgemaakte spons maak je eerst de achterkant van papier nat. (de achterkant van het papier is de kant waar het eventuele watermerk niet leesbaar is.)

strijk het overtollige water van het papier met de spons.
Laat dit nu ongeveer een minuut inweken.
Vervolgens draai je papier om (het watermerk is nu leesbaar) en maak het papier aan deze kant met de spons nat.
Laat dit nu tenminste drie minuten rusten. (hoe zwaarder het papier hoe langere tijd het moet rusten)

N.B.

• Aquarelpapier wordt in verschillende kwaliteiten verkocht. Nu is het wel zo hoe duurder de prijs hoe beter het papier. Maar bedenk, één van de factoren die de prijs bepalen is het gewicht van het papier. Dus een vel van 350 grams is bijna 2x zo prijzig als een vel van 190 grams bij dezelfde kwaliteit.
• Een vel van 190 grams laat zich veel makkelijker opspannen dan een zwaarder vel (knapt minder gauw los)
• Een zwaarder papier moet langer weken dan een papier van een lichtere kwaliteit.

 

Stap 3. Opspannen    

Dep eerst de randen van het papier wat droog met een tissue.

Neem vier stroken papierenplakband, twee keer de lengte van het papier en twee keer de breedte.
Met de spons maak je de tape aan de plakkant nat( de glimmende kant). Strijk niet te hard met je spons over de tape, anders wrijf je de lijm eraf. Bovendien gaat er zo ook lijm op de spons zitten, en dit komt een volgende keer weer op het papier (tenzij je een aparte spons voor het papier hebt natuurlijk). Maak de tape niet te nat, want dan gaat het 'drijven' en dan hecht de tape niet aan het papier. 

Ook belangrijk is de volgorde van de tape aanbrengen. Het maakt niet uit aan welke kant je begint, maar breng de tape aan in een 'cirkel'. Dat wil zeggen dat je nadat je de eerste strook aan hebt gebracht je de tweede haaks daarop plakt, de derde daar  weer haaks op en de laatste verbind je met strook 1 en 3.

Druk de tape ook stevig aan!

N.B. plakbandpapier hecht beter aan hout (de plank) dan aan het aq.papier. Plak daarom 2/3 van het plakband op de aquarelvel en 1/3 op de plank.

Stap 4. Opdrogen en herstellen

Dep het overtollige water van de randen weg. Zo komt de lijm zo optimaal mogelijk tegen het papier. Doe dit niet te ruw, anders wrijf je de speciale lijmlaag in het papier kapot, die ervoor zorgt dat de verf hecht en het papier niet uiteen valt tijdens het schilderen.

Wees niet bang voor bobbels! Laat het eerst gewoon opdrogen, en als het niet goed komt, maak het papier dan in zijn geheel weer nat en plak een strook op de plaats waar de tape erg los zit, waar het papier en de tape gaapt.
Als er te veel bobbels in zitten is het papier te veel uitgezet, na het vastplakken, laat het dan langer rusten voor je het vastplakt. Zwaar papier en grote vellen kan je beter wat langer laten rusten, wel een minuut of 20. Je kan dan het papier tussentijds weer opnieuw bevochtigen om het uitzetten te bevorderen.

Stap 5. Voor de zekerheid

Soms gaat het niet goed. Je hebt alles gedaan zoals het moet en toch springt het papier uit de plakband en van de plank.

Oorzaken kunnen dan zijn:

plank is te vet geworden bij de plakranden, lijmlaag van het band is opgelost (te veel water),

spanning van het papier was te groot (te lang laten uitzetten),

band was te smal en

gewoon PECH.

Hoe lossen we dat op.

Ik heb veel tijd besteed aan dit probleem oplossen en het was voor mij vaak MAGIC.

Mijn oplossing is DUIMSPIJKERS  of TEKENPUNAISES.

Die zijn bij sommige tekenzaken te koop in doosjes van 100 stuks.

Merk:  ALCO driepunts duimspijkers.

Zet deze door het papier op de plank vast de hoeken en dan om de 15 cm ongeveer.

Het papier kan dan nog steeds van het plakband springen maar het papier is gefixeerd op de plank.

Stap 6. Aan de slag

Je papier is nu opgespannen en blijft strak (als je niet te nat werkt).

Als je aquarel klaar is snij het langs de randen van de plank los met een scherp mes (stanley b.v.)

Je papier is strak en kan zo achter een passepartout.Het plakband kan je gewoon laten zitten op de aquarel. Dit komt toch achter de passe-partout en geeft zodoende meer ruimte.

Om de plank weer schoon te maken, maak het plakband wat op de plank zit nat met een spons, een paar minuten wachten, en je steekt het zo schoon met een plamuurmes.

Ik maak meestal een paar planken van te voren klaar, zodat ik weer een weekje voort kan.


Henk Siepel
Atelier de Veste